Trong quá trình chế biến, yến sào có nguy cơ bị nhiễm khuẩn không và cần làm gì để hạn chế tình trạng này?

Trong quá trình chế biến, yến sào có nguy cơ bị nhiễm khuẩn không và cần làm gì để hạn chế tình trạng này?

Yến sào – thực phẩm cao cấp và giàu dưỡng chất – luôn được đánh giá cao trong chế độ chăm sóc sức khỏe, đặc biệt cho người mới ốm dậy, người cao tuổi và trẻ nhỏ. Tuy nhiên, do cấu trúc sợi yến giàu protein, dễ hút ẩm, tổ yến lại rất dễ bị nhiễm khuẩn nếu không được xử lý, chế biến và bảo quản đúng cách. Việc nhiễm khuẩn không chỉ làm giảm giá trị dinh dưỡng mà còn có thể gây hại sức khỏe nếu tiêu thụ. Chính vì vậy, trước khi mua yến sào, người tiêu dùng cần tìm hiểu kỹ về nguồn gốc sản phẩm cũng như cách bảo quản an toàn để đảm bảo chất lượng và hiệu quả khi sử dụng.

1. Tại sao yến sào dễ bị nhiễm khuẩn?

Yến sào là sản phẩm có nguồn gốc hoàn toàn từ tự nhiên, không qua tinh chế công nghiệp. Khi thu hoạch, tổ yến thường còn dính lông, bụi và phân chim. Nếu không được làm sạch kỹ hoặc để lẫn tạp chất khi ngâm, vi khuẩn sẽ sinh sôi mạnh mẽ.

Ngoài ra, yến sau khi ngâm nở rất mềm và dễ hút nước. Trong môi trường có nhiệt độ và độ ẩm cao, đặc biệt nếu ngâm lâu ở nhiệt độ phòng, đây sẽ là “môi trường lý tưởng” để vi sinh vật sinh trưởng. Thậm chí sau khi chưng xong, nếu yến để bên ngoài quá lâu hoặc được bảo quản sai cách (không đủ lạnh, không đậy kín), các vi khuẩn như Salmonella, E. coli hay nấm mốc hoàn toàn có thể phát triển.

2. Những sai lầm phổ biến dẫn đến nhiễm khuẩn trong chế biến

• Dùng nước ngâm yến không đảm bảo: Nhiều người dùng nước máy chưa đun sôi để ngâm yến, vô tình đưa vi khuẩn vào trực tiếp.
• Dụng cụ rửa, chưng không tiệt trùng: Tô, rây, thìa… nếu để dính dầu mỡ, thức ăn thừa hoặc không rửa kỹ là nơi tích tụ vi sinh vật.
• Chưng yến quá lâu hoặc ở nhiệt độ không phù hợp: Nhiệt độ quá thấp không đủ tiệt khuẩn, trong khi chưng quá lâu lại khiến yến mất dưỡng chất mà không diệt hết mầm bệnh nếu dùng sai cách.
• Không dùng yến ngay sau khi chưng: Nếu để yến chưng ở nhiệt độ phòng quá 2 tiếng, đặc biệt là môi trường ẩm hoặc có ruồi, bụi bay vào, yến có thể bị nhiễm khuẩn rất nhanh.

3. Cách hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm khuẩn khi chế biến yến sào

3.1. Làm sạch yến kỹ lưỡng

• Sử dụng rây lọc mịn để loại bỏ lông tơ và tạp chất.
• Ngâm yến trong nước đun sôi để nguội hoặc nước tinh khiết, tránh nước máy trực tiếp.
• Chỉ ngâm trong 20–60 phút, không quá lâu để tránh phân hủy protein.

3.2. Dụng cụ và môi trường chế biến sạch

• Rửa và tráng nước sôi các dụng cụ như nồi, tô, thìa, rây, hũ đựng.
• Không dùng tay trần trực tiếp cầm yến, nên đeo bao tay sạch hoặc dùng muỗng riêng.
• Bếp cần thoáng, tránh nơi có bụi, côn trùng, hoặc vật nuôi xung quanh.

3.3. Chưng yến đúng cách

• Dùng nồi chưng chuyên dụng, không để nước chưng tràn vào yến.
• Thời gian chưng từ 20–30 phút tùy độ dày sợi yến, không quá lâu.
• Nên đậy nắp kín khi chưng để giữ nhiệt ổn định và ngăn vi khuẩn từ không khí.

3.4. Bảo quản sau khi chưng

• Yến sau khi chưng xong nên để nguội và cho vào hũ thủy tinh có nắp đậy kín.
• Cất vào ngăn mát tủ lạnh nếu dùng trong vòng 1–2 ngày.
• Nếu muốn để lâu hơn, có thể cấp đông trong hũ nhỏ từng phần ăn – không nên cấp đông nguyên hũ lớn vì phải rã đông toàn bộ.

4. Cách nhận biết yến đã bị nhiễm khuẩn

• Mùi lạ hoặc chua: Yến đã hỏng thường có mùi khác biệt, không thơm nhẹ đặc trưng mà chuyển sang chua hoặc khét.
• Thay đổi màu sắc: Yến bị nhiễm khuẩn có thể ngả màu vàng sậm, xanh hoặc đen.
• Nổi bọt, nhớt hoặc mốc: Đây là dấu hiệu rõ ràng yến đã bị hỏng và tuyệt đối không nên sử dụng.

5. Có nên mua yến chưng sẵn không?

Có thể, nhưng bạn cần lựa chọn những thương hiệu có quy trình sản xuất khép kín, đạt chuẩn an toàn thực phẩm, có công bố chất lượng và hạn sử dụng rõ ràng. Sản phẩm yến đóng hũ phải được tiệt trùng, bảo quản lạnh đúng quy chuẩn và có bao bì nguyên vẹn.

Tóm lại, yến sào là thực phẩm cao cấp nhưng cũng rất “mong manh” nếu xử lý không cẩn thận. Nguy cơ nhiễm khuẩn là hoàn toàn có thể xảy ra nếu chủ quan trong khâu làm sạch, chế biến hoặc bảo quản. Tuy nhiên, với sự hiểu biết và cẩn trọng, bạn hoàn toàn có thể giữ trọn dưỡng chất quý giá của tổ yến và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.